KÖYDE KORONA SEFERBERLİĞİ

KÖYDE KORONA SEFERBERLİĞİ

2020 Mart ayında köye gelmiştik. O günlerde dünya çapında görülen korona virüsü salgınının yurdumuza da geldiği günlerdi. 11 Martta yurdumuzda korona virüsünden ölüm haberini duyduk. Medyadan hastalık hakkında ve yapmamız gerekenler hakkında gerekli duyurular yapılıyordu. Bazı yerlerdeki insanlarımız kendilerini bir seferberlik içine sokmuşlardı.“Bin nasihatten bir musibet etkilidir” demiş atalarımız. Salgın çıkmasından sonra  köydeki insanlarımız bağına bahçesine gidip çalışmasına devam etti. Hayvanlarının bakımını aksatmadı. Ama dışarıya, pazara gidip gelmeler azaldı. Zorunlu olmayınca komşuya bile gidilmedi. Komşu süt istediyse süt bidonu merdiven dibine konulup geri dönüldü. Çaya davetler ertelendi. Konuk ağırlanmadığı halde evlerde sabun ve kolonya kullanımı arttı. Evde yalnız kalmaya, kendi kendimize yetmeye kendimizi biraz alıştırdık. Televizyonda. de izledim, bir bakkal kasaya giren bütün paraları kaynar suya batıp çıkarıyor, “Ucuz tarife korono virüs dezenfekte aleti” diye söyleniyordu. Köy içinde karşılaşan tanıdıklar el sıkma yerine uzaktan baş eğerek selamlaşma ile yetindiler. Hasretlik giderenler bile sarılıp öpüşme yerine sözleriyle, gülüşleriyle birbirlerini okşama yolunu seçtiler… Daha bunlara benzer bir çok yeni davranışlar edindik.Umarım Korono salgını geçici, bu arada edindiğimiz alışkanlıklar kalıcı olur.

ARI SAKIZI (PROPOLİS) NEDİR, FAYDALARI NELERDİR, NASIL KULLANILIR?

 Korona salgınının yurdumuzda görülmesi üzerine bazı tanıdıklar benden propolis (arısakızı) istediler. Ben de konulara yeniden bir göz atıp sizlerle paylaşıyorum.

Babam arıcılık yapardı. Elimizde ya da ayağımızda oluşan çizikleri, sıyrıkları, yaraları ya sorkuç (reçine) ya da arısakızı (propolis) ile kaplardı. Böylece yaralar dış otamdan yalıtılıyor, mikrop kapması önleniyordu.  Dış ortamdan yalıtılan yaralar bir süre sonra kendiliğinden iyileşirdi. Diş ağrılarında da arısakızını kullanırdık. Diş etleri şişmiş bir diş, arısakızı ile kaplanırsa kısa süre sonra hem ağrı kesilir hem de şiş inerdi. Köyümjüzdeki arıcılar arasında diş ağrısına karşı kullanılması hala devam etmektedir. Arısakızı ile arılar kovanlarındaki delikleri kapatırlar. Kovan içine girip orada ölen, eşek arısı, fare, gibi küçük hayvanların üzerlerini de kaplayarak onların kötü kokusundan ve zararlarından korunurlar. Yani arısakızı arılar için de bir koruyucudur. Propolis, pro= koruyucu, polis= şehir.anlamındadır. Arısakızı normal ısıda sert ama ağız içi gibi ılık ortamlarda yumuşaktır. Eskiden su kabı olarak kullandığımız güğüm ve ibriklerin dibi delinince geçici olarak arısakızı ile sıvayıp akması önlenirdi. Ben de arıcılık yapmaktayım ve arısakızını bazı yerlerde kullanıyorum. Sonradan öğrendim ki arısakızı insanlar için de değerli bir besin, etkili bir koruyucudur.
Arısakızı suda çözünmez. Alkol ve yağda çözünür.. En kolay alkol içerisinde çözünür. Bir arıcıdan biraz saf, ham arısakızı (pr0polis) elde ederseniz, eczaneden alacağınız % 70 lik etil alkol içerisinde kolayca eritip kullanıma hazır hale getirebilirsiniz. Alkolile eritme şeklini kolay anlaşılır şekilde vermeye çalışacağım. 




Kullanılacak araç gereçler: Biraz arısakızı (30gr.) biraz alkol (70-100 gr.) küçük bir cam kavanoz (renkli olması önerilir.), kullanmak için damlalıklı renkli ufak şişe... Propolis parçaları nohut kadar ya da daha küçük olursa erime zamanı kısalır. 

 Eğer fazla yapmak istiyorsak kaplarımız çok ya da büyük olacaktır. Alkol alırken eczacıya "propolis eriteceğim" ya da" ilaç yapımında kullanacağım".dersek etil alkol verecektir.

.30 gr. arısakızı ve 70 gr. etil alkol renkli eritme kavanozuna konur ve çalkalanır.

 Çalkalanan karışım eriyip çözünmesi için karanlık bir yere konur. Zamanı yok ama günde birkaç kere çalkalanıp 2-6 hafta beklenir.

Karışımın erimiş, iri parçalar kalmamış olduğu görülünce bir süzgeçten geçirilir. Poşet çayların poşetleri bu iş için kullanılabilir.

 Saf eriyik kullanma kabına konur. Kalan posadan istenirse krem ya da yakı yapılabilir.
..................................................

Kullanılan eriyik doktorun önerilerine uyularak kullanılır. Fazla almak doğru değildir. Ayrıca propolise karşı allerjisi olanlar dikkatli olmalıdır. 

 .....................

Genel olarak kullanım miktarı şöyledir:

Propolis damla: Önerilen doz 1 damla/10 kg’dır. Su, meyve suyu, ekmek, bal, yoğurt vb. gıdalara damlatarak tüketebilirsiniz. Boğaz enfeksiyonunda gargara da yapabilirsiniz. Ayrıca propolis içeren ağız suyu, kanser ilaçları veya protezlerin neden olduğu ağız yaralarını da iyileştirebilir. 2 yaşından küçük çocuklarda kullanılması tavsiye edilmez.

........

Ayrıca internetten seçtiğim bir videoyu  ve yazıyı ekliyorum.

…

https://propolis-ratgeber.info/tinktur/

https://www.medikalakademi.com.tr/propolis-nedir-nasil-kullanilir-faydalari-ve-yan-etkileri/

…

Propolis, arıların iğne yapraklı ağaçlar veya yeşil yaprakların özlerinden elde ettikleri reçine benzeri bir maddedir. Arılar bu maddeyi kovanlarını dış etkenlerden korumak için kullanırlar. Solunum sistemi hastalıklarına, ağız içindeki yaralar ve aftlara, uçuklara, mide-bağırsak rahatsızlıklarına ve kansere karşı iyileştirici etkilerinin olduğu bilimsel çalışmalarla kanıtlanmıştır. Ayrıca yanıklar, pamukçuk yaraları, diyabet ve uçuk için de kullanılır. Şu anda dünyada en bilinen, en güçlü antioksidanlardan biridir. Bileşimi ve yapısı itibariyle insanların üretemediği nadide ve önemli ürünlerden biridir. Yüzyılın doğal ilacı olarak kabul edilmektedir.

…

Propolisin özellikleri ve besin değeri

Karakteristik bir kokuya sahiptir. Genellikle koyu kahverengi renkte olmasına rağmen, Propolisin bileşimi iklim, mevsim, coğrafik bölge, toplanma zamanı ve kaynak bitkiye göre farklılık gösterebilir. Sarı, yeşil, kırmızı, şeffaf gibi renk ve özelliklerde olabilir.

Propolis, polifenoller (flavonoidler, fenolik asit ve esterleri), terpenoidler, steroidler, aromatik asit ve esterleri, alfatik asit ve esterleri, alkoller, aldehitler, kalkonlar, ketonlar, hidrokarbonlar, B1, B2, C ve E vitaminleri, mineraller (kalsiyum, magnezyum, potasyum, sodyum, demir, çinko ve bakır) ve aminoasitler gibi sağlığı destekleyen 150 biyoaktif bileşen de dahil olmak üzere 300’den fazla bileşik içerir. (1)

Propolis ne işe yarar?

İnsan vücudundaki virüs ve bakterileri yok ederek vücudun hastalıklarla savaşmasına yardımcı olur. Hem yetişkinler hem de çocuklar tarafından rahatlıkla tüketilebilir. Günlük antioksidan ihtiyacınızı karşılamanız ve hastalıklara karşı bağışıklığınızı sürekli güçlü tutabilmeniz için doğal bir çözümdür.

Propolis faydaları nelerdir?

Propolis, çok eski yıllardan beri geleneksel tıpta çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır. Antimikrobiyal, antioksidan, antitümör, antienflamatuar, antiviral, mantar önleyici dahil olmak üzere birçok iyileştirici özelliğe sahip olduğu birçok bilimsel çalışma ile gösterilmiştir.

Bağışıklık sistemini destekler

Yapılan bir araştırmaya göre, propoliste bulunan C vitamininin serbest radikal atma etkisi oldukça yüksektir. Böylece vücudu oksidatif hasara karşı korur ve kronik hastalıkların oluşumunu engeller. Harika bir antioksidan olduğu için bağışıklık sistemini güçlendirir ve hastalık oluşumunu geciktirir. (2)

Grip ve soğuk algınlığına iyi gelir

İçeriğindeki bioflavanoidlerin koruyucu etkisi sayesinde virüslere karşı güçlü bir koruma sağlar. Ayrıca bazı araştırmalar, topical olarak uygulanan propolisin grip ve soğuk algınlığının iyileşmesine yardımcı olabileceğini göstermektedir.

Herstat veya Coldsore-FX gibi yüzde 3 propolis içeren merhemler, iyileşme süresini hızlandırabilir. Ayrıca herpes virüsüne karşı da etkili olan bu merhemler uçuk tedavisinde de kullanılmaktadır. (1)

Diş ve ağız sağlığını destekler

Propolis diş sağlığında yaygın kullanılan bir bileşendir. Bunun nedeni ağız içindeki, sağlığı olumsuz etkileyebilecek bakteri oluşumunu azaltmasıdır. Ağız gargarasına ya da diş macununa eklenen Propolis özütleri, bakterileri öldürür ve diş etleri çevresindeki ödemi ve dişler arasındaki boşlukları azaltır. (3)

Yanık tedavisinde kullanılabilir

İçerdiği flavonoidler ile antifungal anti-enflamatuar ve antimikrobiyal özellikler taşır ve tüm bu özellikleri ile yaraların iyileşmesini hızlandırır.

Yapılan bir çalışmada propolisin travmatik yanıkları olan insanlarda, yeni sağlıklı hücre büyümesini hızlandırdığı ve yanıkların daha hızlı iyileşmesine yardımcı olduğu gözlenmiştir. (4)

Sindirim sistemi hastalıklarını önler

Araştırmalar, propolisin ülseratif kolit, mide-bağırsak kanserleri ve ülserler dahil olmak üzere gastrointestinal hastalıklardan korunmada ve bu hastalıkların tedavisinde yardımcı olabileceğini göstermektedir. Ayrıca içeriğindeki bileşenlerin, mide ülserine neden olan H. pylori dahil olmak üzere patojenleri etkin bir şekilde ortadan kaldırdığı gösterilmiştir. (5, 6)

Solunum sağlığını destekler

Propolis, özellikle mevsimsel değişiklikler sırasında üst solunum sistemi tahrişiyle ilgili semptomları geçici olarak hafifletebilir. Özellikle de anti-mikrobiyal etkisiyle astım ve bronşit gibi üst solunum yolu rahatsızlıklarından koruyabilir. (7, 8)

Kanserle savaşır

Propolisin bazı kanserlerin (meme kanseri, cilt kanseri, kolon kanseri, gırtlak kanseri, yumurtalık kanseri, mesane kanseri, karaciğer kanseri) tedavisinde de rol oynadığı öne sürülmüştür. Propolisin kansere karşı etkilerinden bazıları şunlardır:

·         Kanserli hücrelerin çoğalmasını önlemek

·         Hücrelerin kansere dönüşme ihtimalini azaltmak

·         Kanser hücrelerinin birbirlerine sinyal vermesini sağlayan yolları bloke etmek

Kanserli hücrelerin gelişmesini engelleyen, propolisin içinde bulunan clerodane diterpenoid ve kafeik asit maddesidir. Yapılan araştırmalar özellikle propolis içinde yer alan polifenollerin en güçlü anti-tümör özelliğine sahip olduğunu göstermektedir. Propolisin, kanser üzerine yapılan tüm araştırmalarda kanser tedavisinde son derecede etkili olduğu gözlemlenmiştir. (9, 10)

Propolis nasıl kullanılır?

Vücut direncinin yükseltilmesi, bağışıklık sisteminin desteklenmesi, ağız ve boğaz mukozasındaki sorunların giderilmesi için hem oral hem de gargara biçiminde kullanılır. Propolis eczanelerde suda çözünür damla, kapsül/tablet, toz, krem, şurup ve tane formlarında ve ham bal, arı sütü gibi maddelerle karıştırılmış şeklinde bulunabilmektedir.

Aktarlarda genelde küçük kahve rengi parçalar şeklinde ve damla olarak da temin edilebilir. En çok kullanılan propolis ürünü sıvı damla şeklinde olandır. Bunun nedeni ise propolisin suda çözünen bir madde olmamasıdır.

Propoplis türleri

·         Propolis damla: Önerilen doz 1 damla/10 kg’dır. Su, meyve suyu, ekmek, bal, yoğurt vb. gıdalara damlatarak tüketebilirsiniz. Boğaz enfeksiyonunda gargara da yapabilirsiniz. Ayrıca propolis içeren ağız suyu, kanser ilaçları veya protezlerin neden olduğu ağız yaralarını da iyileştirebilir. 2 yaşından küçük çocuklarda kullanılması tavsiye edilmez.

·         Katı propolis: Rendeleyip toz haline getirilerek kullanılır.

·         Toz propolis: Bal ile tüketildiğinde daha etkilidir. İçeceklerinize veya yoğurda da ekleyebilirsiniz.

·         Propolis krem: Her 3 günde bir cilde uygulanan krem, küçük yanıkların tedavisinde ve enfeksiyonların önlenmesinde yardımcı olabilir. Ayrıca diyabet hastalarında oluşan ayak yaralarının iyileşmesini hızlandırır. Araştırmalar, %3 propolis merheminin 10 gün boyunca günde dört kez uygulanmasının, genital siğillerin iyileşmesini hızlandırdığını göstermektedir. Uygulamadan önce cildinizi saf su ile temizleyin. Tahriş, kızarıklık ve kaşıntı olan bölgelerde ise az miktarda kullanmaya dikkat edin.

·         Propolis kapsül/tablet: Bağışıklık sisteminin güçlenmesi, uyku problemleri ve yorgunluğun giderilmesi için kullanılır. Araştırmalar, propolisin 6-13 ay boyunca her gün ağız yoluyla alınmasının, aftları azalttığını göstermektedir. Önerilen doz günde 2 kapsül veya tablettir. Aç veya tok karnına içebilirsiniz. 11 yaş altı çocuklara önerilmez.

·         Propolis sprey: Boğaz enfeksiyonları ve tahrişleri için tavsiye edilmektedir. Propolis sprey doktorunuz tarafından aksi önerilmedikçe günde en fazla 3 defa kullanılmalıdır.

·         Propolis şurup: Öksürük ve ağız içi yaralarında kullanılır.

Propolisin bal ve arı sütünden farkı nedir?

Propolis, bal ve arı sütü, uzun bir tıbbi kullanım geçmişine sahiptir ve taze veya takviye olarak tüketilebilir. Ancak özellikleri, içerikleri ve sağlığa faydaları farklılık gösterir.

Arılar propolis ve balı doğadan topladıkları malzemelerle üretirler. Arı sütü ise larvaları veya kraliçeleri beslemek için bal arıları tarafından üretilen, besin açısından zengin bir besindir. Larvalar arı sütüyle kısa bir süre beslenirler, ancak kraliçe arı tüm yaşamı boyunca arı sütüne ihtiyaç duyar.

Doğadan geldiği için propolis ve bal iklimlere göre değişiklik gösterir ama arı sütü tüm dünyada aynıdır

Propolis, bağışıklık sisteminin güçlenmesi ve hastalıklara karşı korunmalarına yardımcı olurken; arı sütü ise bedensel ve zihinsel gelişime, iştahın düzenlenmesine ve gün içinde daha enerjik ve zinde hissetmenize yardımcı olur.

Propolis markaları

Propolis damla, kapsül/tablet, toz, krem, şurup ve tane formlarında ve ham bal, arı sütü gibi maddelerle karıştırılmış şeklinde bulanabilmektedir. En çok önerilen ve tüketilen ürünler:

·         BEEO: İstanbul Teknik Üniversitesi Arı Teknokent firması ürünüdür ve uzman gıda ve ziraat mühendisleri kontrolünde üretilmektedir.

·         Apivital: 2018’de Ankara Üniversitesi Teknokent’inde kurulan ve ekolojik arıcılığı destekleyen Orka Vitals’ın ürettiği bir üründür.

Propolisin yan etkileri ve zararları

·         Yüksek dozda kullanıldığında mideye rahatsızlık verebilir.

·         Bal alerjisi olan kişilerin propolis tüketmesi tavsiye edilmemektedir.

·         Uzun süreli kullanımda alerjik reaksiyona, hassas ciltlerde kaşıntı ve kızarıklığa neden olabilir.

·         Astım hastalarının, hamilelerin ve emzirenlerin propolis kullanmadan önce doktora danışmaları tavsiye edilmektedir.

·         Alkol ile birlikte tüketilirse kusma ve mide bulantısına neden olabilir.

·         Propolisin içeriğinde yer alan bir bileşen kan pıhtılaşmasını yavaşlatmaktadır. Bu nedenle planlanan bir ameliyattan 2 hafta önce propolis kullanımının bırakılması gerekmektedir.

Propolis kullanmadan önce kullanım talimatlarını dikkatlice okuyun ve kullanım şekli ve dozu hakkında doktorunuza danışın.

Kaynaklar ve Referanslar:

1-     Propolis2- The Benefits and Uses of Propolis3- What is Propolis?