EMRULLAH
EFENDİ
Devletlerin kuruluş, yükselme, gerileme, çöküş
devirleri olur. Yakın tarihimizde Osmanlı Devletinin bu devirleri nasıl
yaşadığını bazılarımız bilir. Çöküş dönemine tanık olan bazı büyüklerimizin
anlattıkları ibret vericidir. Bir devletin bir bölgede otorite boşluğu olursa
bu boşluğu doldurmak isteyen kötü niyetli insanlar ortaya çıkar. Yöremizde
yaşamış olduğunu bildiğimiz eşkıya ve efe öyküleri bunlara örnektir. Neyse ki
anlatılanlar sadece bu kötü örnekler değildir. Böyle devirlerde yaşamış akıllı,
bilgili ve iyi niyetli insanlar da vardır. Bu bilgili iyi niyetli insanlar
toplumların umutsuz, kara günlerinde onlara umut olmuşlar, ufukta bir ışık gibi
yol göstermişlerdir. Toplumu meydana getiren bireylerin daha fazla yozlaşmasını
önleyen onların birlik olmasını sağlayan sanki bir çeşit tutkal olmuşlardır.
Eskilerin anlattığına göre Emrullah Efendi toplumun bağrına bastığı bu tür
kişilerden biridir. İnsanlarımız bu tür kişileri unutmamıştır. O zaman yaşanan
olaylar dilden dile anlatılıp günümüze kadar gelmiştir. Ancak dilden dile
aktarılırken bazı değişiklikler olması olasıdır. Bazı eklemeler, bazı
çıkarmalar olması mümkündür. İnsanlar sevdiği insanları bazen görmek istediği
gibi, olmasını istediği gibi de anlatmaktadır. Olmasını istediği bir olayı da ona yakıştırıp olmuş gibi
anlatmaktadır. Olmasını istediği gibi aktarınca olaylara mistik bir hava
veriliyor, kişi efsaneleşiyor. İşte Emrullah Efendinin yaşadıkları da dilden
dile aktarılırken böyle bir süreçten geçmiş, efsaneler haline dönmüştür.
Emrullah Efendi kimdir?
..................
HACI HATİP
MUSTAFA GÜZEL (HACI HATiP) (01.07.1861 – 20.04.1946)
Hacı Hatip seferberlik yıllarında yaşamış, o yıllarda köyde muhtarlık yapmıştır. Kendisi okumamış ama akıllı, varlıklı bir adammış. Seferberlik zamanında devletin eli kolu durumunda imiş. Okuma yazması olmadığı halde Cuma namazlarını kıldırır, hutbesini doğaçlama olarak verirmiş.
................
BİROSLU ALİ EFENDİ HOCA
Biros Akseki’nin bir köyüdür. Yeni adı Mahmutlar. Ama hocamızı, Mahmutlarlı Ali Efendi Hoca derseniz kimse tanımaz. İlle de “Biroslu Al’efendi Hoca” diyeceksiniz. O zaman bizim köyün çoğu tanır. Anamı, babamı okutmuş. Beni, benim küçüklerimi de okuttu. Köydeki gençlerin ana babalarını hep Al’efendi Hoca okuttu.
................
DELİ HACI
Köyümüzde, evlerimizde kullandığımız su Soğuksu Deresi'nden gelmektedir. Bu suyun köye gelmesine ilk Hacı Dayı önayak olmuştur. Bu yazımızda onun su getirmek için gösterdiği çabaları anlatmaya çalıştım.
..........................
İbrahim Emmi
İbrahim Emmi toplum için emek veren, zaman ayıran birisiydi.. Köy işleriyle çok ilgilenirdi. Yayla davası, köye yol yapımı onun çok emek verdiği işlerdendi. Bir süre muhtarlık da yaptı ama muhtar olsun olmasın köy sorunlarının devamlı takipçisiydi. Mustafa Koç'un babalar günü dolayısıyla yazdığı yazı onu daha iyi tanıtacaktır. Ekte sunuyorum.
..............................
AHMETLERDEN İLK ÇIKAN ÖĞRETMEN
Köyümüzde okul 1948 de imece yoluyla yapıldı. İbrahim 1943 doğumlu. 1950 yılında okula başladı. Sınıflarda beraber okuduk. 1955 yılında ilkokuldan sonra Aksu Öğretmen Okulu'na yatılı olarak başladı. Köyümüzden çıkan ilk öğretmen o idi. Bir süre çalıştı ama genç yaşta onu kaybettik. (Ali Varol'un notu)
..........................
1
11.01.2021 pazartesi günü Pantır Emmi (Mustafa Koç) aramızdan ayrıldı. Emmiye Allahtan rahmet, hepimize baş sağlığı diliyorum Büyük küçük herkesin sevip saydığı, köyümüzün ileri gelenlerinden Pantır Emminin ölümü hepimizi çok üzdü. Çocuklarına, yakınlarına sabırlar dilerim. … Emmi köyde çok sohbet ettiğim, anlaşabildiğim kişilerden biriydi. Gönül kırmaktan kaçınır, gönül almasını iyi bilirdi Hoş sohbetine doyamadığım için son ayrılışımda: “Konuşmamız daha bitmedi. Kaldığımız yerden devam edelim.” demiştik. Olmadı. Nasip bu kadarmış. …
Emminin tatlı, değerli sohbetlerinden bazılarını yazıya aktarmıştık. Onun köyüne, büyüklerine ne kadar önem veren değerli birisi olduğunu bu anlattıklarından da anlayabiliriz. Emminin toprağı bol olsun. Gönüllerimizde yaşıyor. Devamını gör > ... TANITILACAK KİŞİLER Emrullah Efendi - Ahmetler nüfus kütüğündeki ilk kayıt. Hacı Hatip - Seferberlik günlerinde Ahmetler'de devletin eli, kolu. Biroslu Hoca - Bizim kuşağın, ana babalarımızın ilk hocası. Deli Hacı - Soğuksu deresi suyunun getirilmesi işini başlatan adam. Delibaş Alisi - Antalyaya ilk giden, Ahmetlerlilerin Antalyaya giriş kapısı. Tevfik Dayı - Geleneklerimizi yaşatan, üretken bir değer. Kara Osman - Yolların fahri düzelticisi. İbrahim Emmi - Yayla davalarının, yol yapımının usanmaz takipçisi. |
Hacının Ahmet - Elimizin ulağı.
Pantır Emmi - Yaşayan tarih.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder